Ssanie jest rytmiczną funkcją, którą steruje ośrodkowy układ nerwowy, umiejscowiony w pniu mózgu. Jest odruchem pierwotnym występującym u wszystkich ssaków. Rozwija się w 32 tygodniu, literatura podaje, że w 36 tygodniu jest już w pełni aktywnym odruchem, lecz kiedy odruch ssania jest gotowy informuje nas dziecko, jego gotowość podjęcia koordynacji ssania – połykania – oddychania, a nie literatura, lekarz, pielęgniarka, logopeda. Pamiętaj o tym!
3 główne zadania ssania to:
✅ ZASPOKAJANIE najważniejszej potrzeby niemowlaka, czyli głodu.
Kto z nas nie lubi jeść, zwłaszcza coś co bardzo lubimy lub jemy okazjonalnie, aż ślinka cieknie na samą myśl wymyślnej potrawy, czy, jak w moim przypadku ciastka z płynną czekoladą…już język, ślinianki pracują. Niemowlę zrobi wszystko, jeśli tylko będzie mogło wydolnościowo, zaspokoić swój głód.
✅ URUCHAMIANIE odruchu uspokojenia się.
Kiedy nie wiemy dlaczego niemowlę płacze, bo dopiero co jadło, pielucha przebrana, nie ma oznak bólowych na ciele, to 99% populacji pomyśli, że ostatnią deską ratunku jest pierś lub danie mu smoczka uspokajacza. Bardzo dobrze!
Smoczek nie jest złem koniecznym…
✅ POPRAWIANIE parametrów medycznych, takich, jak wyrównanie rytmu serca, ciśnienia krwi. Prowokuje produkcję naturalnych składników przeciwbólowych w mózgu niemowlaka. Zaspakajając jego dwie wcześniejsze potrzeby, uzyskamy wartości, które niemowlak potrzebuje do prawidłowego rozwoju.
???? Mechanizm ssania:
???? Mięśnie warg – luźne, ale szczelnie przylegające do piersi/smoczka, działają, jak przyssawka.
???? Żuchwa – napędza pracę mięśni aparatu artykulacyjnego, podczas ssania żuchwa unosi się, a z nią środek języka prowokując, tym samym mechanizm kompresji, a następnie obniża się.
Kompresja to nacisk, wywołujący ruchy języka w kierunku podniebienia twardego.
???? Język – ułożony płasko, czubek języka odgrywa funkcję stabilizacji, środek języka wklęśnięty, a brzegi języka delikatnie podnoszą się, tak aby, jak najlepiej objąć sutek/ smoczek.
Do trzeciego miesiąca język wypełnia całą jamę ustną.
???? Podciśnienie – dzięki niemu dziecko zasysa. Uzyskując, tym samym prawidłowy odruch ssania. W konsekwencji pobiera pokarm z sutka/smoczka.
Największe podciśnienie tworzy się wtedy, gdy tylna część języka odkleja się od podniebienia twardego. Ilość zassań uzależniona jest od dziecka, wahają się od 1 do 30, zwracając uwagę na pauzę.
???? Rytm ssania ➡ oddychania ➡ połykania
Koordynacja powyższej triady następuje, gdy zachowana jest kolejność, sekwencja: ssanie, następnie połknięcie i wydech.
???? Ciekawostka
2 -3 miesiąc następuje intensywny okres odruchu ssania. To czas kiedy dziecko potrzebuje ssania najwięcej. Nie chce się odkleić od piersi albo smoczek w buzi jest przez długi okres w ciągu doby.
Możemy spotkać się z dwoma określeniami ssania:
❌ odżywcze podczas, którego następuje rytmiczne, cykliczne ruchy: ssania – połykania – oddychania.
❌ nieodżywcze, nie przynosi walorów odżywczych, związane jest z ssaniem i oddychaniem, do takiego ssania zaliczamy ssanie smoczka, paluszków, kciuka.
Ssanie nieodżywcze jest niekiedy potrzebne, aby asystować w rozwoju ssania odżywczego.
Podsumowanie ssania to:
- Jedna z pierwszych czynności organizmu.
- Koordynacja trzech elementów: ssania – połykania – oddychania.
Jeśli Twoje dziecko ma kłopot z połączeniem powyższych składniowych, ssanie jest nierytmiczne, szybko się męczy, zasypia lub denerwuje się podczas ssania, z kącików ust wypływa mu mleko, słyszysz „cmokanie” podczas karmienia, umów się na konsultację do logopedy lub doradcy laktacyjnego.
Ważne !
Wędzidełko podjęzykowe – znacząca jest jego długość, grubość i to, jaki nadaje kształt językowi. Będąc na oddziale poproś o konsultację wędzidełka u swojego niemowlaka, jeśli nie ma takiej możliwości, a masz wątpliwości, co do jego długości, umów się na konsultację do neurologopedy, logopedy lub doradcy laktacyjnego.